Wala'y Maayong Pag-usab

Si Juris Adaptar, 35 anyos, ug usa ka chef, daghan og nasulti bahin sa kalibutan nga gitawag nato og pulitika. Misugod siya ug ingon nga wala siya natagbaw sa mga gihimo ni Presidente Arroyo apan arang-arang nalang siya kung ikompara sa pipilang uban tungod nakahatag siya ug trabaho sa mga OFW. Ang dili gyud ganahan ni Adaptar ug ang labing bati mao sila Estrada ug Aquino. Matud pa niya, bogo si Estrada. Mura ra kuno siya’g naglingkod ug wala’y gibuhat. Sa laing bahin, si Aquino wala kuno’y kalibutan ug wala katilaw ug asenso ang Pilipinas kaniadtong panahon niya. Mitaas ang utang ug bisan dili to siya kurakot, iyang kabinete mao ang kurakot. Midungag pa ni si Adaptar nga base sa iyang nadunggan, lain2x kuno nga mga opisyal ang nanguha ug mga butang sa ECOTECH sa panahon ni Aquino. Bisan bata pa siya kaniadtong panahon ni Marcos, naa sad siya’y nasulti bahin ini. Para niya, si Marcos ang pinakamaayo sa uban tungod sa iyang panahon, gitawag ang Pilipinas og “Little Tiger”. Sikat ang Pilipino ug mas respetado kontra karon. Nakahatag siya ug dakong benepisyo sa mga Pilipino. Wala kaayo’y mga Pilipino nga mitrabaho sa gawas apan mauswagon gihapon ang nasod ug kusog ang turismo. Mihisgot pud si Adaptar nga center of trading ang Pilipinas kaniadto. Dili lang siya ang nilihok. Niapil sad si Imelda sa pagpalambo sa Pilipas. Giambit ni Adaptar iyang gibati bahin sa mga pulitiko karon. Miingon siya nga wala na siya’y paki(alam) tungod nangwarta ra sila ug wala sila’y nahimo nga maayong pag-usab sa atong nasod.

Pakighisgot ni Mona Clarita Zosa

Pakighisgot ni Mona Clarita Zosa bahin sa sinugdan sa pangan na "Liloan"

Ika-lima Nga Semanang Talaan (5)

Natintal gyud ko nga magsugod sa akong ka kapoy. Bisan di ko ganahan, pagkakapoy gihapon ang una nakong hilisgutan. Karong semanaha, daghan kaayo mi’g gibuhat nga mga assignment. Kanunay sad ko ulahi muabot sa klase. Murag nausab akong body clock og kalitkalit. Di sad nako malimtan ang nasinati nako kauban sila Andi, Donna, Vera, ug Patty sa pagbuhat sa pinakabag-ong Com 26 nga assignment. Wala’y undang among pagpangita og mga tawo nga pwede namo mapangutana bahin sa sinugdan sa mga pangan sa dalan diri sa Sugbu. Niadto mi og City Hall. Mura mi’g nagsuroysuroy didto kay bisan asa nalang mi malagpot; bisan asa lang mi paadtuon. Wala’y ayo among pag-adto. Pagkahuman, among gisuwayan ang musiyo tupad sa Cathedral. Naglakaw ra mi gikan City Hall padung didto. Pag-abot namo, sirado na. Swerteha gyud namo ato oi. Pero sige nalang. Ing-ana man gyud na. Dili man jud tanan panghitabo musubay sa imong gusto.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong (11)

1. kilumkilom (dusk) – Pahulay ug ibati ang katahum sa kilumkilom.

2. pista opisyal (holiday) – Daghan kaayo ug pista opisyal karong mga panahona.

3. bidlisiw sa adlaw (sunrays) – Ang mga bidlisiw sa adlaw miigo sa iyang mga mata nga misidlak.

4. pagsubang sa adlaw (sunrise) – Samtang naa pa ang pagsubang sa adlaw, ayaw buhii ang paglaom.

5. abay (bridesmaid) – Isip usa ka abay, kinahanglan nimo tarongon ug buhat imong mga responsibilidad.

Pakighisgot ni Glenn Almazan

Pakighisgot ni Glenn Almazan bahin sa iyang opinyon sa sunod nga presidente.

Ika-upat Nga Semanang Talaan (4)

Para nako, karong semanaha mao ang pinakamaayo para nako kay nakita nako ang resulta sa akong pagtinarong ug pagtrabaho sa pagtuon. Nadawat nako ang uban nakong grado. Kontento ra man sad ko sa akong mga grado. Nalipay ko dili lang tungod duna koy garbo sa akong kaugalingon. Nalipay ko tungod kibaw ko malipay sad akong mga ginikanan. Importante gyud para nako nga muuyon sila sa akong gipambuhat bahala na kung unsa pa na’ng kapoya.

Samtang gisuwat ni nako, halos dili kaya sa akong lawas mulihok tungod sa ka kapoy. Katugon na kaayo ko pero padayon lang jud dapat para sa akong kaayuhan.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong (10)

1. pagsulay (trial/s) – Dili gyud malikayan ang mga pagsulay sa kinabuhi.

2. panagdayeg (act of praising) – Duna’y panagdayeg ang katawhan sa Diyos.

3. pagtolon-an (lesson/s learned) – Duna’y pagtolon-an ang natan-aw nako nga salida.

4. sugilanon (story) – Paminawa akong sugilanon.

5. pagpanlimbong (act of deceiving) – Ang pagpanlimbong sa asawa ngadto sa iyang bana mao ebidensiya sa iyang dili pagkamatinod-anon.

Ika-tulo nga Semanang Talaan (3)

Makaingon gyud ko nga maayo dugay nako gibuhat ni akong assignment nga journal entry kay daghan jud kaayo’g nahitabo aning adlawa.

Pagkabuntag, nangadto mi ug CICC, apan sa dili pa mi mupadung didto, naghuwat mi sa bus nga muabot. Pag-abot sa bus, dili tanan estudyante nasud. Nagpabilin ang uban para balikon nalang sa bus inig human ug hatud sa una nga batch. Apil ko sa mga nabilin. Pagbalik sa bus, bisan gamay nalang mi ug panahon e-adto sa CICC kay dugay kaayo naabot ang bus, nangadto gihapon mi. Naabot jud mi ug nakit-an namo si Gov. Gwen Garcia didto. Nagpapicture ang uban estudyante samtang nagtan-aw ko nila ug namatikud pud nako nga giganahan gyud si Gov. Garcia sa pagtagad nila. Pagkahuman, sa dihang padung na mi sa USJ-R para sa Cebu Alliance of Mass Communication Students (CAMS) nga gisponsor sa ABS-CBN, natingala nalang mi nga wala na ang bus. Usa ra gyud ang pasabot ato. Gibiyaan na sad mi sa bus. Gipangsapot ang mga tao atong panghitaboa, pero sige nalang. Unya, nakaabot gyud mi sa USJ-R. Didto mi nagpahuwas sa tanan kasapot namo, labi na nga kita mi nga daghan ug fans nga nagpapicture ni Sir Leo. :)

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong (9)

1. yukbo (hail) – Para nako, dili sakto nga giyukbo siya nga presidente sa organisasyon.
2. kalig-ohan (document) – Importante nga naa ta’y kalig-ohan para dili ta mailad ug bisan kinsa.
3. abiso (bulletin) – Siguradoa nga mabasa nimo ang abiso kay naa’y daghan nga importante nga impormasyon didto.
4. maabiabihon (hospitable) – Kitang mga Pilipino nailhan nga maabiabihon.
5. rebentador (firecracker) – Kinahanglan ta mulikay ug mga rebentador.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong (8)

1. paglimbasog (effort) – Makita jud iyang paglimbasog sa iyang gipambuhat.

2. kabalilin-an (meadow) – Ang kabalilin-an nga bisitahon namo pirmi sa una nahugaw na tungod sa basura.

3. bansaybansay (training) – Mas maayo daw ilang bansaybansay kaniadto.

4. sultihonon (topic) – Unsa ang mga bag-ong sultihonon?

5. gigugol (spend) – Iyang gigugol iyang panahon sa pagsuwat.

Ika-duha Nga Semanang Talaan (2)

Murag kada suwat nako ini, kapoy ko pirmi. Sakto ra man sad kay daghan man jud kaayo ko’g gibuhat, labi na ron sa miaging semana. Pero lipay sad ko kay humana na gyud among midterms. Naa pud koy lain nga rason nga nalipay ko karon - birthday nako. Mayta makaginhawa ko bisan gamay lang kay murag dugay kaayo ning semanaha nahuman.

Makalabad sa ulo ang uban namo nga exam. Amo nalang gitubag bisan di jud to angay among mga tubag sa mga pangutana. Pero wa man mi mabuhat. Bahala nalang gyud ang Ginoo. Ako nalang gihalad ang tanan-tanan Niya. Mao man jud ang angay buhaton.

Midterms: Pakighisgot ni Mrs. Nelia Garcia Neri (audio)

Pakighisgot ni Mrs. Nelia Garcia Neri (audio)

Midterms: Pakighisgot ni Mrs. Nelia Garcia Neri

Kadtong mi-aging Miyerkules, Agosto 6, ako nakadawat sa higayon nga makasturya si Mrs. Nelia Garcia Neri, usa ka eksemplaryong Cebuano nga nakahatag ug dakong kontirbusyon sa dakbayan sa Sugbo.

Nieskwela siya ug highschool ug kolehiyo sa Saint Theresa’s College. Usa siya ka Golden Jubilarian sa STC karong tuiga. Miingon siya nga lahi ra jud ang STC sa una ug ang STC karon. Strikto kuno kaayo kaniadto ug taas kaayo ug sukaranan. Matud pa niya, mas disiplinado sila. Midungag pud siya nga mura daw ug mas maayo ilang bansaybansay sa Ininglis nga pinulongan kaniadto kay mas grabe ang pagsunod sa mga madre sa kalaki sa mga estudyante. Pagkolehiyo niya, duha ang kurso nga iyang gitapos. Ang usa mao ang Secretarial. Paghuman niya ini, nakadawat siya ug labing tag-as nga kadungganan. Ang usa pa niyang kurso mao ang AB English, nga iyang gihuman isip usa ka Suma Kumlaude. Pagkahuman niya ug graduwar ug kolehiyo, wa siya nidiretso ug trabaho. Nilupad siya padung Manila ug nikuha usab ug lain nga kurso. Bachelor of Science in Foods and Nutrition na pud iyang giton-an sa College of the Holy Spirit (o Holy Ghost). Gipili ni niyang kursoha tungod, matud pa niya, gibrainwash sila sa mga madre nga ang katungdanan ra sa babaye mao ang pagpuyo ra sa balay. Para ni Mrs. Neri, iya tong pag-andam para sa papel nga iyang atubangon sa iyang kaugmaon. Bisan na-impluwensyahan sa katilingban iyang desisyon, nalipay ra gihapon siya. Ang una niyang trabaho mao ang pagtudlo ug English ug Cooking sa STC, ug Religion sa Colegio de San Jose-Recoletos.

Mao to ang mga unang panghitabo sa iyang kinabuhi. Pagkahuman, gihatag niya ug kalit-kalit ang responsibilidad nga mu-atiman sa Lifestyle nga bahin sa Sun.Star, tungod mituo iyang lalaki nga igsoon, nga mao’y magtutukod sa Sun.Star, nga kaya niya. Naa man sad siya’y kasinatian sa pagsuwat. Sa dihang naa pa siya sa kolehiyo sa STC, siya ang editor-in-chief sa Star, usa ka official publication sa eskwelahan. Nisugod ang Lifestyle nga usa ra ka panid. Woman’s Page pa ang tawag ato sa una. Puro makidaiton nga impormasyon ang naa sa Woman’s Page.

Miambit siya bahin sa usa sa mga nakat-onan niya sa STC. Matud pa niya, “If you are committed to something, you have to do it.” Isip siya ang editor sa Woman’s Page, ang mga hilisgutan sa Woman’s Page gipalambo niya ug lahi-lahi na ang mga sultihonon. Ingon ato ang pagtubo sa Lifestyle. Karon, iyang gigugol iyang panahon sa pagsuwat sa iyang column nga Eve.

Karon nga naa na siya’y mga apo, daghan kuno kaayo’g nausab niya. Tungod aning tanan nga iyang nabuhat, wala’y makabalibad nga usa siya ka tinuod nga eksemplaryong Sugbuanon.

Una Nga Semanang Talaan (1)

Una, usa ra gyud akong gibati karon. KAPOY. Kapoy kay daghan kaayo ko’g buhatonon kay midterms na namo karong sunod nga semanaha. Paghunahuna lang nako daan makamatay gyud.

Ikaduha, gawas ana, naa man sa’y panghitabo nga nakapada ug kalipay nako bisan gamay. Birthday sa akong ig-agaw atong niaging Huwebes. Kaon diri, kaon didto ang buhat sa mga tao. Maayo nalang nga nahitabo to para makapahuway sad ko.

Ikatulo, gisapot ko ganina kay gireformat among computer. Gitangtang among iTunes. Pastilan! Ang dugo ug singot nga gihalad nako sa iTunes wala nala’y kwenta.

Luyo niining tanan, lipay ra gihapon ko kay buhi pa ko. Haylabi’g patay ko, diba? Wala man sad ko sa lugar nga mureklamo sa Ginoo kay mas daghan pa ug tao nga mas labaw pa ug problema nako.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong (7)

1. hudyaka (celebration) – Aduna’y hudyaka sa baylihan gabii.

2. nitakdo (coincided) – Wala nitakdo ang gitara ug piyano.

3. gitahasan (mission) – Importante gyud na makahibaw ka sa imong gitahasan sa kinabuhi.

4. kapaykapay (fin) – Ang kapaykapay sa isda nasamad.

5. pasibo (adapt) – Iyang gipasibo iyang kinaiya sa uban tao.